Zbulimi i Sazan Gurit: Deri në 1830, në Greqi flitej shqip, jo greqisht

Sazan Guri shkruan se në Greqi dikur nuk flitej greqishtja e lashtë por flitej vetëm shqip.

“Deri me 1830, ne Athine cdo gje behej shqip, grate llafoseshin shqip, femijet flisnin e luanin shqip, madje edhe Gjykatat mbaheshin shqip (me dokumenta te Falmarajrit, studiues gjerman -shih te libri Epiri i SG, me referencat perkatese), aq sa Konsujt perendimore porositeshin qe te vinin me gjuhe shqipe, se greqishtja nuk iu hynte ne pune. Por pastaj mor vllezer!?

Revolucioni i njojtur grek beri qe grate dhe femijet te kishin frike te flisnin, dhe i madhi albanalog gjerman George Von Hanns veren ne vitet 1850 se gjuha shqipe e tramaksur te femijet dhe grate do te bjerret vetvetiu dhe ashtu ngjau.

Me 1960, gjithsesi, ajo ngeli neper fshatra, aq sa nje kandidat per deputet fliste vetem shqip! Ne vitet 1970 fliste me perkthyes se kishte qe nuk kuptonin shqip, dhe ne vitet 1990 nga frika e shqiptareve te mbrritur rishtas flitej vetem greqisht.

A mund te ndodh keshtu, edhe me keto kopshte, ku shkruhet anglisht dhe arabisht, dhe ky mortja qe nuk la cep Tirone gje pa ndertuar nuk qenka i afte te rindertoje nje kopesht femije dhe e quan, jo me nje emer perkedheles si per femije, por futja kot….? Keshtu dhe Akademia e Shkenacve, pse e leu nje shoqate e huaj, te duket sikur kjo ndertese eshte e atij shteti te huaj. A ka ndonjeri xhevap per kesi gjerash….. apo rrime, fleme dhe hame mish e oriz…”, shkruan Sazan Guri.