Jo Ukraina apo Tajvani, zbuloni krizën e radhës të Amerikës

Nga Eric R. Mandel, The Hill

A mund të përfshihet Libani në një Luftë të Tretë në prag të vitit të ri, duke shqetësuar rajonin dhe duke angazhuar sërish Amerikën në Lindjen e Mesme?

Sipas Hal Brands, një historian amerikan, në vitin 2019 : “Interesat e SHBA-së në rajon nuk janë zhdukur dhe probabiliteti që Amerika të përfshihet në problemet e Lindjes së Mesme është më e lartë se kurrë.

Izraeli ka të paktën dy “vija të kuqe” në Iran dhe përfaqësuesit të tij të Hezbollahut në Liban. Narrativa spekulative më e raportuar është se Izraeli ka goditur paraprakisht objektet bërthamore iraniane dhe Irani ka lëshuar 150,000 raketa kundrejt Hezbollah. Kjo mund të mposht sistemet kundër raketave Iron Dome dhe Arrow të Izraelit.

Por çfarë mund të shkaktojë në të vërtetë konfrontimin e radhës në kufirin verior të Izraelit me Iranin – atë që disa e quajnë tani kufiri i Izraelit, Libanit dhe Sirisë.

Ajo që mund ta nxisë  Izraelin mund të mos ketë të bëjë me marshimin e Iranit drejt statusit të pragut bërthamor. Mund të jetë Hezbollahu që kapërcen pragun izraelit për të prodhuar raketa që mund të shkatërrojnë Izraelin nga veriu në jug.

Kjo mund të jetë ajo që e detyron Izraelin të godasë të gjithë Libanin, duke nxitur një luftë rajonale. Për këtë arsye, Amerika nuk duhet ta largojë vëmendjen nga Libani. Izraeli ka mësuar nga kufizimet e sulmeve ajrore nga Lufta e Dytë e Libanit, por ka përmirësuar ndjeshëm aftësitë e tij gjatë pesë luftërave të fundit të Gazës. Lufta në maj 2021 shkatërroi rrjetin e tuneleve nëntokësore të Hamasit. Një informacion i tillë do të shërbejë  për rrjetin nëntokësor shumë më sfidues të Hezbollahut dhe  asetet ushtarake të Gardës Revolucionare Islamike të Iranit, raporton abcnews.al

Izraeli e di se koha nuk premton. Nëse ndodh lufta, komuniteti ndërkombëtar do ta detyrojë Izraelin të pranojë  një armëpushim për shkak të viktimave civile.

Ky skenar mund të ndodhë shumë më shpejt. Sipas Amos Harel, korrespondenti ushtarak dhe analisti i mbrojtjes për një kohë të gjatë i Haaretz, “Hezbollahu duket se është në prag të prodhimit të raketave. Ky zhvillim është konsideruar si një ‘vijë e kuqe’. … A duhet të sulmohen vendet e prodhimit? Nga ana tjetër, a nuk imponon kriza e madhe politike dhe ekonomike e Libanit kufizime serioze në hapësirën e manovrimit të Hezbollahut?”

Izraeli e ka bërë diçka të tillë në mënyrë të përsëritur, me sulmet e tij ushtarake në të gjithë Sirinë ndaj objektivave iraniane dhe të Hezbollahut. Por kjo ka ndodhur në Siri dhe, deri më tani, sulmet izraelite kundër Libanit janë të zbehta. Lufta e Izraelit është një lojë komplekse gjeopolitike në të cilën Izraeli synon prodhimin dhe armët që kalojnë tranzit përmes Sirisë në Liban. Në këtë lojë të ndërlikuar, Izraeli koordinohet me Rusinë për t’i lejuar asaj akses për sulme.

Një fushatë efektive ajrore izraelite në të gjithë Libanin për të shkatërruar arsenalin e tyre raketor do t’i detyronte ata të kundërpërgjigjeshin.  Ky sulm mund të përfshijë raketa dhe sulme ndërkufitare përmes tuneleve që Izraeli nuk i ka identifikuar në kufirin e tij verior. Hezbollahu mund të përdorë një sulm izraelit për të treguar se ata janë “mbrojtësit e vërtetë” të sovranitetit libanez. Amerika kohët e fundit “ndihmoi” me 67 milionë dollarë për LAF-në me shpresën e rreme se mund të mbante në kontroll Hezbollahun – por kjo është e barabartë me përdorimin e një pistolete për të luftuar kundër një mitralozi.

Shkatërrimi i Libanit dhe kolapsi i mëtejshëm i ekonomisë së tij do të kishte pasoja të shumta negative. Por ajo që e bën luftën e ardhshme potenciale edhe më të rrezikshme është se ka të ngjarë të jetë një luftë veriore, jo vetëm një luftë izraelito-libaneze. Siria është pjesë e frontit verior të Iranit, me Garda Revolucionare Islamike, milici të kontrolluara nga Irani dhe sigurisht Hezbollah. Të gjitha do të aktivizoheshin nëse Izraeli do të godiste Libanin, duke përfshirë milicitë irakiane nën kontrollin iranian në Irakun perëndimor. Pasojat madje mund të lejojnë Turqinë të përfitojë nga fokusi i botës tek lufta në jug, për të vepruar kundër kurdëve aleatë të Amerikës në Sirinë veriore.

Duke folur me analistët ushtarakë dhe politikë izraelitë, viktimat e vlerësuara në një luftë veriore do të varionin nga 600 në 10,000 izraelitë, me dëme të konsiderueshme pronash  dhe psikologjike. Izraelitët në të gjithë vendin, dhe jo vetëm ata në veriun e Izraelit, do të mbanin barrën e masakrës nëse Hezbollahu do të sulmonte me raketa me rreze të gjatë veprimi pas një sulmi izraelit. Nëse jo, Irani mund të kthehet në një konfrontim tjetër, duke sulmuar instalimet e gazit natyror të Izraelit në Mesdhe. Kjo do të prekte interesat e Egjiptit, Qipros, Greqisë dhe Jordanisë, të cilët të gjithë përfitojnë nga prodhimi i energjisë i Izraelit.

Ky skenar është gjëja e fundit që Amerika dëshiron ndërsa po përballet me Kinën dhe shpreson që Irani do të pranojë të jetë sërish pjesë e marrëveshjes bërthamore të njohur si Plani i Përbashkët Gjithëpërfshirës i Veprimit (JCPOA).

Viti i ardhshëm mund të jetë viti që riformëson Mesdheun Lindor dhe 2022 mund t’i detyrojë Shtetet e Bashkuara të rikthehen në Lindjen e Mesme.

Të paktën, forcat amerikane në kufirin Siri-Irak – të cilat luajnë një rol të rëndësishëm në pengimin e furnizimit të Iranit me sisteme armatimi në Siri dhe Liban dhe koordinohen me aleatët kurdë  do të ishin në një pozitë më të vështirë. Ka të ngjarë të vijë një kohë kur Izraeli do të ndihet i detyruar të veprojë kundër Hezbollahut, dhe kjo mund të ndodhë së shpejti.

Amerika do të duhet të peshojë interesat e saj për të vendosur nëse apo dhe si do ta ndihmojë Izraelin të arrijë sukses në misionin e tij.